W następstwie globalnego kryzysu finansowego z lat 2007/2008 rządy szukały sposobów na ponowne pobudzenie wzrostu gospodarczego. Wiele z nich wykluczyło zwiększenie wydatków publicznych, co sprawiło, że dużą rolę musiały odegrać banki centralne – i zrobiły to, stosując tzw. luzowanie ilościowe (quantitative easing, QE).

Banki tworzą pieniądze za każdym razem, gdy udzielają kredytów. W ramach QE banki centralne tworzyły nowe rezerwy pieniężne i wykorzystywały je do zakupu aktywów finansowych, takich jak obligacje emitowane przez rządy i firmy. Te z kolei miały więcej środków do wydania w gospodarce. Wzrost cen tych aktywów oznaczał spadek stóp procentowych, co ułatwiało zaciąganie kredytów przez banki, osoby prywatne i przedsiębiorstwa – a to wpompowywało jeszcze więcej pieniędzy do gospodarki. Celem było pobudzenie wzrostu gospodarczego.

Wiele z aktywów finansowych kupowanych w ramach QE wspierało jednak przemysł paliw kopalnych i inne szkodliwe działania gospodarcze. Dlatego zwolennicy tzw. zielonego QE postulują, by banki centralne kupowały wyłącznie aktywa finansujące odnawialne źródła energii, odbudowę przyrody i inne zrównoważone działania. Obniżyłoby to koszt finansowania takich inwestycji i zachęciło do większego zaangażowania w zieloną transformację. Pomogłoby to również tworzyć zielone miejsca pracy i chronić gospodarki przed skutkami kryzysu klimatycznego.

Choć niektóre banki centralne badają, jak uczynić swoje programy zakupowe bardziej ekologicznymi, zielone QE nie jest jeszcze powszechnie stosowane. Inne polityki banków centralnych wspierające działania na rzecz klimatu – niewymagające bezpośredniego wpompowywania pieniędzy do gospodarki – obejmują m.in.:

• uwzględnianie ryzyka klimatycznego w celach i mandatach banków centralnych,

• tworzenie narzędzi do oceny ryzyka makroostrożnościowego związanego z klimatem,

• projektowanie wytycznych dotyczących zielonego kredytowania,

• zakończenie zakupu obligacji emitowanych przez firmy paliwowe,

• wprowadzenie zasad preferencyjnego oprocentowania dla zielonych pożyczek.

Dobierz 1, 2 albo 3 karty projektów lokalnych w zależności od tego, czy masz odpowiednio 2–3, 4–5, czy 6 i więcej symboli zachęty w stosie tej karty.

Możesz wykonać tę akcję raz na rundę.

• Can Green Quantitative Easing (QE) Reduce Global Warming? (Foundation for European Progressive Studies)

• Green Central Banking

• The Green Central Banking Scorecard (Positive Money)

• Central Banking for a Low-Carbon Economy (Positive Money)

Wspieraj organizacje takie jak Positive Money – międzynarodową grupę badawczo-kampanijną, która na nowo wyobraża sobie, jak pieniądze, banki i finanse mogą działać lepiej dla dobra ludzi i planety.